Wpisy

“Klinika archetypów. Na szachownicy życia psychicznego” – Zenon Waldemar Dudek

Ta książka to wyprawa w zakamarki nerwic, depresji, schizofrenii, traum, stanów borderline, a przy tym próba wglądu w dwa miliony lat rozwoju ludzkiego umysłu. W tych przeżyciach odbijają się znaki epoki, kryzysy rodzinne i społeczne, stan psychiczny świata. Zaburzenia psychiczne to gry z wieloma niewiadomymi, w których biorą udział wyobraźnia, uczucia, relacje społeczne, wartości, symbole. W tych grach, na szachownicy życia psychicznego – niczym w klinice archetypów – każdy może ostrzej zobaczyć siebie i bliskich, naturę i kulturę.

Od Wydawcy

* * *

Oś przewodnią książki stanowią archetypy, które są bazą dla struktur psychicznych, reprezentowaną przez wzorce pierwotne gatunku homo sapiens. Zdolność symbolizacji i wzorce archetypowe psyche, opisane przez Junga, mają uniwersalne znaczenie w rozpoznawaniu trudności i dysfunkcji zachowania, w wypracowaniu mechanizmów regulacyjnych, jak też ukierunkowaniu procesu terapii.

Autor w oryginalny sposób wykorzystuje idee dotyczące myślenia diagnostycznego i terapeutycznego zainicjowanego przez Junga i jego kontynuatorów. Idee te wytyczają nowy kierunek terapii rozumianej jako towarzyszenie człowiekowi w rozwoju.

Prof. dr hab. Czesław S. Nosal

Współpraca: Czasopismo “Psychiatra”, Fundacja Otwarte Seminaria Filozoficzno-Psychiatryczne

VII OSF-P Antoni Kępiński: psychiatra, człowiek, filozof

VII OSF-P Antoni Kępiński: psychiatra, człowiek, filozof

VII OSF-P Antoni Kępiński: psychiatra, człowiek, filozofFundacja OSF-P organizuje 16 listopada 2018 roku w Warszawie interdyscyplinarną konferencję naukową VII Otwarte Seminarium Filozoficzno-Psychiatryczne pt. „Antoni Kępiński: psychiatra, człowiek, filozof”, której celem będzie przypomnienie szerokiego dorobku i bogatego doświadczenia życiowego tego wybitnego, krakowskiego psychiatry. Interesować nas będzie więc przede wszystkim szerokie spojrzenie na autora „Rytmu życia” – takie, którym on sam starał się obdarowywać swoich pacjentów i współpracowników. Pokażemy Kępińskiego jako lekarza, ale także jako filozofa, antropologa, etyka, humanistę oraz postać o wielowątkowej biografii, wartej studiów historycznych, urwanej przedwczesną śmiercią. Zapytamy także o aktualność jego poglądów medyczno-psychiatrycznych oraz zasadność zajmowanego filozoficznie stanowiska.

Data i miejsce

16 listopada 2018, Sala Brudzińskiego w Pałacu Kazimierzowskim, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, Warszawa (Kampus Główny UW)

Rejestracja

Bierne uczestnictwo nie wymaga żadnej rejestracji. “Otwarte” w tytule konferencji nie jest pustą metaforą, ale określa główną misję wydarzeń z cyklu OSF-P.

Procedurze rejestracyjnej ze względu na ograniczające ramy czasowe podlegać będą tylko osoby zgłaszające chęć przedstawienia wystąpienia.

Keynote speakers

– prof. Zofia Rosińska – Instytut Filozofii UW
– prof. Andrzej Kapusta – Instytut Filozofii UMCS
– dr Mira Marcinów – Instytut Filozofii i Socjologii PAN
– dr Jerzy Zadęcki – Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Krakowie

Zgłaszanie wystąpień

Zapraszamy do zgłaszania propozycji 20-minutowych referatów:

– filozofów,
– fenomenologów,
– etyków,
– antropologów,
– psychologów,
– terapeutów,
– psychiatrów,
– użytkowników psychiatrii,
– wszystkich, którzy w swoich badaniach naukowych, praktyce lub codziennym życiu wykorzystują dowolne aspekty dziedzictwa Antoniego Kepińskiego.

EDIT: SESJA POSTEROWA

Ze względu na duże zainteresowanie konferencją otworzyliśmy możliwość prezentacji plakatu naukowego. Prosimy o przysyłanie tytułów i opisów do 11 listopada. Po tym terminie wybierzemy najciekawsze, które będą prezentowane w czasie konferencji. Propozycje prosimy przesyłać na adres

Propozycję plakatu prosimy przesłać na adres kepinski@osfp.org.pl korzystając z formatki zgłoszeniowej dostępnej do pobrania pod tym linkiem: https://tinyurl.com/ybgcbfxq

Osoby, których propozycje posterów zostaną przyjęte do prezentacji w czasie konferencji, proszone są o uiszczenie opłaty w wysokości 75 zł na konto Fundacji OSF-P.

Opłaty

Bierne uczestnictwo w konferencji jest bezpłatne.

Aktywne uczestnictwo, czyli przedstawienie wystąpienia, wymaga uiszczenia opłaty konferencyjnej w wysokości:

– 100 zł – studenci, doktoranci,
– 150 zł – pracownicy naukowi, osoby niezrzeszone.

Udział w sesji posterowej wymaga opłaty w wysokości 75 zł.

Zebrane środki zostaną przeznaczone na organizację, identyfikatory, poczęstunek lunchowy oraz materiały konferencyjne.

Po akceptacji zgłoszonego wystąpienia / plakatu opłatę należy dokonać przelewem na konto:

Fundacja Otwarte Seminaria Filozoficzno-Psychiatryczne
Raiffeisen Polbank
37 1750 0012 0000 0000 3751 4284
Tytuł przelewu: OPŁATA KONFERENCYJNA [NAZWISKO]

W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest zwolnienie z opłaty.

Publikacja pokonferencyjna

Wybrane referaty w formie artykułów zostaną opublikowane w tematycznych numerach czasopism: “Filozofia i Nauka” lub “Postępy Psychiatrii i Neurologii”.

Wolontariat

Do pomocy przy organizacji konferencji zapraszamy wolontariuszy. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV i kilku zdań o sobie na adres fundacja@osfp.org.pl tytułując wiadomość “Kępiński – wolontariat”.

Organizatorzy

– Fundacja Otwarte Seminaria Filozoficzno-Psychiatryczne
– Instytut Filozofii UW
– Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Patroni

– Fundacja eFkropka
– Instytut Psychiatrii i Neurologii
– Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM

Patroni medialni

– Magazyn Psychologiczny “Charaktery”
– Psychiatra. Czasopismo dla Praktyków

Partnerzy

– Warszawski Dom pod Fontanną
– Wydawnictwo Eneteia

Dylematy współczesnej psychiatrii - Stanisław Pużyński

Nowość: “Dylematy współczesnej psychiatrii” – Stanisław Pużyński

Jaka psychiatria w XXI wieku?

Dylematy współczesnej psychiatrii - Stanisław Pużyński

DYLEMATY WSPÓŁCZESNEJ PSYCHIATRII

Problemy kliniczne, etyczne, prawne

Stanisław Pużyński

Książka jest zbiorem refleksji dotyczących zawodu psychiatry, jego relacji z osobami, którym udziela pomocy oraz miejsca w życiu politycznym i społecznym, wątpliwości i trudności związanych z leczeniem i rozpoznawaniem zaburzeń psychicznych oraz pracą badawczą.

Do podzielenia się tymi refleksjami skłoniły Autora doświadczenia i obserwacje poczynione w czasie blisko pięćdziesięcioletniej pracy w tym zawodzie. Osobiste doświadczenia wzbogacone lekturą piśmiennictwa znalazły odbicie w kilkunastu raczej esejach niż opracowaniach ściśle naukowych, które zamieszczono w tym zbiorze.

Część tekstów to zmienione (poszerzone lub skrócone) wersje opublikowanych prac, których podstawowa treść, jak się wydaje, nie straciła na aktualności. Większość to opracowania nowe.

Ostatnia część książki ma charakter wspomnieniowy. Jest poświęcona Profesorowi Lucjanowi Korzeniowskiemu oraz Instytutowi Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

Spis treści

Od autora
Przedmowa: Czy kryzys psychiatrii?
Rozdział 1: Prawa chorych, obowiązki i uprawnienia psychiatrów
Rozdział 2: Terapia
Rozdział 3: Klasyfikacja zaburzeń psychicznych oraz niektóre problemy związane z ich rozpoznawaniem
Rozdział 4: Badania z udziałem osób z zaburzeniami psychicznymi
Rozdział 5: Psychiatrzy, społeczeństwo, władza

Aneks:
In Memoriam: Profesor Lucjan Korzeniowski (1897–1984)
W pięćdziesiątą rocznicę utworzenia Instytutu Psychiatrii i Neurologii
Bibliografia
Wykaz wykorzystanych publikacji autora

O Autorze

Stanisław Pużyński – prof. zw. dr hab., emerytowany profesor psychiatrii. Autor lub współautor 130 prac oryginalnych, 5 monografii i podręczników z zakresu psychiatrii klinicznej oraz psychofarmakoterapii, licznych prac koncepcyjnych i przeglądowych, redaktor naukowy i współautor kilkunastu monografii, podręczników i prac zbiorowych.
Założyciel i wieloletni kierownik II Kliniki Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie (1971- 2005), wicedyrektor tego Instytutu (1971-1991), a następnie dyrektor (1991-2001). Konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii (1991-2005).
Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, członek korespondent PAU oraz wielu towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych. Członek Rady Naukowej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie (od 1970 roku), w latach 2003-2007 przewodniczący tej Rady. Członek Rady Naukowej Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie (1990-2007), Komitetu Patofizjologii Klinicznej oraz Komitetu Terapii Doświadczalnej PAN (1982-2007), Komitetu Bioetyki PAN (2011-2014),Odwoławczej Komisji Bioetycznej przy Ministrze Zdrowia (2000-2014).

Fragment Rozdziału 1. “Prawa chorych, obowiązki i uprawnienia psychiatrów”

1.6. Rozpoznanie jako problem etyczny i prawny

Diagnoza zaburzeń psychicznych stwierdzanych u chorego ma wiele wymiarów: stricte medyczny, prawny oraz etyczny. Jej następstwa mogą być bezpośrednie, a niekiedy bardziej odległe. Z punktu widzenia ściśle lekarskiego jest syntetyczną informacją o stanie zdrowia pacjenta, o stwierdzonych nieprawidłowościach lub schorzeniach. Stanowi uzasadnienie podjęcia dalszego postępowania diagnostycznego, terapeutycznego lub stosowania odpowiednich leków. Może być podstawą decyzji w sprawie przejściowej, długoterminowej lub trwałej niezdolności do pracy oraz orzeczenia o stopniu inwalidztwa. Rozpoznanie jest informacją dla innych lekarzy, którzy udzielają lub będą udzielać w przyszłości pomocy pacjentowi.

W odróżnieniu od innych działów medycyny i specjalności lekarskich rozpoznanie psychiatryczne może pociągać za sobą poważne skutki prawne w odniesieniu do osoby, której dotyczy. Zdiagnozowanie niektórych zaburzeń psychicznych może mieć istotne znaczenie w podejmowaniu decyzji o umieszczeniu pacjenta w szpitalu psychiatrycznym i podjęciu leczenia bez jego zgody. Rozpoznanie zaburzeń psychicznych ma również znaczenie w orzecznictwie i postępowaniu sądowo‑psychiatrycznym cywilnym (w sprawie ubezwłasnowolnienia, ważności testamentu, zdolności do zawarcia związku małżeńskiego, jego unieważnienia lub rozwodu) oraz karnym (poczytalność, niebezpieczeństwo dla otoczenia i porządku prawnego, zdolność do odbywania kary).

Niewłaściwie sprecyzowane rozpoznanie ma nie tylko wymiar prawny, ale również etyczny (zob. Brülde, 2003; Cechnicki, Bielańska, Franczyk, 2007; Reich, 1999; Świtaj, 2009). Niektóre diagnozy, zwłaszcza te tradycyjne, które zniknęły ze współczesnych systemów klasyfikacyjnych, a wciąż są stosowane przez niektórych psychiatrów, takie jak oligofrenia, niedorozwój umysłowy, zboczenia seksualne, w odczuciu społecznym mają treść pejoratywną. Określenia „choroba psychiczna”, „chory psychicznie”, „osoba dotknięta chorobą psychiczną” piętnują osoby przejawiające te zaburzenia. Społeczne naznaczenie (labeling) często przynosi wymierne szkody: utratę pracy, pozycji społecznej, utrudnienia w korzystaniu z niektórych usług, na przykład z sanatoriów. Termin „choroba psychiczna”, wprowadzony do psychiatrii w XIX wieku jako przejaw „emancypacji” psychiatrii i traktowania jej jako działu medycyny, stał się już pojęciem anachronicznym, które zniknęło ze współczesnych systemów klasyfikacyjnych (DSM‑IV, DSM-5, ICD-10) w odniesieniu do większości zaburzeń psychicznych, jednak ocalało wraz z pochodnymi między innymi w polskich regulacjach prawnych (kodeks karny, kodeks cywilny, ustawa o ochronie zdrowia psychicznego). Sądzę, że określenie to w pełni zasługuje na wyeliminowanie z zapisów zawartych w aktach prawnych. Zagadnienie to szerzej omawiam w rozdziale 3.

Nieprawidłowości w rozpoznawaniu zaburzeń psychicznych u osób korzystających z pomocy psychiatry za ich zgodą lub bez takiej zgody (m.in. w orzekaniu sądowo‑psychiatrycznym) mogą wiązać się z różnorodnymi poważnymi następstwami w postaci błędów diagnostycznych i terapeutycznych. Działania takie są zazwyczaj niezamierzone, sporadycznie zdarza się jednak, że są celowe. Ta pierwsza grupa problemów często wynika z obiektywnych trudności diagnostycznych związanych z atypowym obrazem klinicznym, ograniczonym zakresem niezbędnych dla rozpoznania informacji (dane z wywiadu, możliwość wykonania badań dodatkowych), ograniczonym kontaktem z osobą chorą lub brakiem kontaktu. Zdarza się też, że błąd diagnostyczny wynika z nienależytej staranności w postępowaniu lekarza lub jego niewiedzy związanej z luką w wykształceniu zawodowym. Gdy następstwa takiego błędu są znaczące – lekarz jest narażony na postępowanie karne i/lub dyscyplinarne, coraz częściej wiążące się z roszczeniem odszkodowania ze strony chorego lub jego rodziny.

Odrębnymi z punktu widzenia etycznego i prawnego są nadużycia związane z celowym, zamierzonym rozpoznawaniem zaburzeń psychicznych u osób w pełni zdrowych. Nadużycia takie, obserwowane głównie w krajach totalitarnych (ale nie tylko), służą do dyskryminacji lub eliminowania przeciwników politycznych. W krajach tych sporadycznie zdarzały się również sytuacje, gdy psychiatrzy, rozpoznając zaburzenia psychiczne u osób zdrowych, ratowali je przed surowymi represjami, nawet przed śmiercią. Jest oczywiste, że działania takie mają zupełnie inny wymiar etyczny i nie zasługują na potępienie. Postępowanie takie wymaga jednak dużej rozwagi i w miarę możliwości powinno odbywać się za zgodą osób, których dotyczy. Spotkałem się z sytuacją, gdy fikcyjne rozpoznanie zaburzeń psychicznych po przeminięciu sytuacji zagrożenia (było to w stanie wojennym) przyniosło osobie zainteresowanej wiele szkód. Znam też osoby, które kategorycznie odmówiły skorzystania z takiej formy pomocy. Zdarzające się sporadycznie rozpoznawanie zaburzeń u osób zdrowych, które pragną uniknąć zasłużonej kary, uzyskać nienależne świadczenia rentowe lub inne, jest oczywistym, karygodnym poświadczeniem nieprawdy i stanowi nie tylko sprzeniewierzenie się zasadom etyki zawodowej, lecz również jest przestępstwem ściganym przez prawo.