XIV Forum – Andrzej Kuźmicki

Andrzej Kuźmicki

streszczenie wystąpienia na XIV Forum Inspiracji Jungowskich „Idee i ideologie”

Jung w jednej z wypowiedzi dotyczącej własnej drogi badawczej wspomina:

„Od 1913r. zajmowałem się badaniem procesu zbiorowej nieświadomości i doszedłem do wyników, które jednak wydawały mi się pod wieloma względami wątpliwe. Nie tylko że wykraczały daleko poza wszystko to, co było znane „akademickiej” psychologii, ale nie mieściły się też w granicach psychologii klinicznej, odnoszącej się do konkretnych osób. Te moje odkrycia miały związek z szeroko pojętą fenomenologią, gdzie nie zdawały egzaminu dotychczas stosowane kategorie i metody”.

Właśnie wtedy Jung otrzymał od Richarda Wilhelma stary taoistyczny traktat chińskiej jogi, zatytułowany „Sekret Złotego Kwiatu”, tekst, który uznał później za reprezentanta wschodniej alchemii i który spowodował – jak uważał Jung – odnalezienie właściwej drogi do rozumienia alchemii świata zachodniego, a w dalszej perspektywie zrekonstruowanie leżącego u podstaw wyobrażeń alchemicznych archetypowego wzorca przemiany.

Średniowieczna alchemia okazała się poszukiwanym przez niego ogniwem między imaginarium starożytnej gnozy i procesami psychicznymi obserwowanymi u Jungowi współczesnych, a jest to o tyle istotne, że obserwowany w alchemii wzorzec ukazuje istotę ludzką w wielu niespodziewanych dla materialistycznie zorientowanego badacza punktach widzenia, między innymi w perspektywie duchowości i religijności człowieka.

Z punktu widzenia badacza czasu obecnego, początku dwudziestego pierwszego wieku, powyższa koncepcja jest nadal tyleż nieoczekiwana co nowatorska. W trakcie wystąpienia przybliżę więc, obok alchemicznej idei transformacji, także bardziej szczegółowe kwestie, jak „alchemiczne” postrzeganie natury człowieka, rolę przeciwieństw w procesie jego stawania się i przebieg integracji przeciwieństw, a także szczegółowy opis archetypowej przemiany w kierunku pełni z odniesieniami do zagadnień życia współczesnego człowieka.